Imperiu vijayanagara

	estáu desapaecíu
Alministración
Capital	Vijayanagara (en) ; Penukonda (es) ; Chandragiri ; Vellore
Forma de gobiernu	Monarquía
Llingües oficiales	Idioma canarés
Relixón oficial	Hinduismu
Xeografía
Coordenaes	15°20′00″N 76°28′00″E / 15.33333°N 76.46667°E
Llendaba con	Sultanato de Ahmednagar (es)

L'Imperiu vijayanagara foi un imperiu nacíu nel pandu del Decán, nel centru-sur de la India, que nel so momentu de mayor rellumanza llegó a tener el terciu sur del subcontinente. En kannada conózse-y por ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ (Vijayanagara Sāmrājya), y en télugu denominar విజయనగర సామ్రాజ్యము (Vijayanagara Sāmrājyam). Establecíu en 1336 por Harihara I y el so hermanu Bukka Raya I, esistió hasta 1646, magar la so decadencia empezó tres una aplastante derrota militar contra los sultanatos del Decán en 1565 de la que nunca se recuperó.

L'Imperiu recibe'l nome oficial que se-y daba daquella a la so capital, Vijayanagara (n'español: La Ciudá de la Victoria), que les sos ruines, declaraes Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco, arrodien la llocalidá güei llamada Hampi nel estáu de Karnataka. Les cróniques de los viaxeros de la dómina como Duarte Barbosa, Niccolò Da Conti o Domingo Paes y Fernão Nunes, quien, basándose nes sos esperiencies na India dieron llugar a la Chronica dos Reis de Bisnaga; y los rexistros llocales bríndennos información crucial sobre la so hestoria. Les escavaciones arqueolóxiques revelen el poder y riqueza d'esti Imperiu.

El legáu del Imperiu inclúi gran cantidá de monumentos esvalixaos por tol sur de la India, magar los restos más importantes son los de Hampi. Les milenaries escueles arquiteutóniques de la India combináronse, creando en Vijayanagara un estilu nuevu, propiu, que s'entornaría nos templos hindús que se llevantaron mientres la dómina, primero nel Decán y dempués ente les demás rexones del Imperiu por aciu l'usu de los materiales de que se disponía según el llugar. Les estructures más antigües amuesen influencies del sultanatu de Delhi. Una alministración eficiente ya intensos intercambios comerciales marítimos aprovieron al Imperiu de los últimos adelantos teunolóxicos, como l'empléu de nuevos sistemes de regadío. La corte imperial incentivó les belles artes, provocando'l resurdir de la lliteratura en kannada, télugu, tamil y sánscritu, ente que la música carnática evolucionó dende postures que mientres sieglos permanecieren estátiques hasta adoptar les regles qu'entá güei utilícense. L'Imperiu vijayanagara foi un puntu d'inflexón na hestoria del subcontinente que trescendió los rexonalismos promoviendo'l hinduismu como factor d'unión.